Hội nghị tổng kết công tác năm 2022, triển khai kế hoạch năm 2023 của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Ngày 22/12/2022, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) đã tổ chức “Hội nghị tổng kết công tác năm 2022, triển khai kế hoạch năm 2023”. Tham dự Hội nghị có đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Triệu Văn Cường, Thứ trưởng Bộ Nội vụ; đồng chí Phạm Hải Trung, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; cùng đại diện lãnh đạo các Bộ, Ban ngành Trung ương và địa phương. GS.VS. Châu Văn Minh, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm chủ trì Hội nghị tổng kết. Cùng tham dự có các Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm; các đồng chí nguyên lãnh đạo Viện Hàn lâm qua các thời kỳ; lãnh đạo các đơn vị trực thuộc và đại diện các tập thể, cá nhân đạt danh hiệu thi đua trong năm 2022.

Năm 2022 là năm thứ hai triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Viện Hàn lâm lần thứ VIII, cũng là năm bản lề, có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng để thực hiện các mục tiêu kế hoạch hoạt động và phát triển giai đoạn 2021 – 2025 của Viện Hàn lâm. Mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhưng toàn thể cán bộ, viên chức, các nhà khoa học của Viện với sự quyết tâm, cố gắng cao đã thực hiện tốt các nhiệm vụ Thủ tướng, Chính phủ giao và các nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra.

Năm 2022, Viện Hàn lâm đã công bố tổng số 2.151 công trình khoa học, trong đó số công trình đăng trên các tạp chí quốc tế là 1.629 chiếm 76% tổng số công trình, tăng hơn 5% so với năm 2021. Số công trình trên các tạp chí quốc tế chất lượng cao là 1.294, trong đó, số công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín thuộc danh mục SCIE có chỉ số IF ≥ 3 đạt 37%, tăng hơn 7% so với năm 2021 và đặc biệt có một số công trình có chỉ số IF rất cao. Số lượng công bố của Viện Hàn lâm trên các tạp chí quốc tế trong danh sách Q1 theo phân loại của Scimago đạt 35,8% và từ Q2 trở lên đạt 71%, tăng 5% so với năm 2021.

Năm 2022 cũng là năm đầu tiên Viện Hàn lâm tổ chức lựa chọn, đánh giá công trình công bố khoa học xuất sắc nhất trong năm cho các lĩnh vực nghiên cứu: Toán học – Công nghệ thông tin, Cơ học - Vật lý - Công nghệ Vũ trụ, Khoa học vật liệu, Khoa học Biển, Môi trường - Năng lượng.

Bên cạnh đó, Viện Hàn lâm tiếp tục thực hiện tốt các chương trình KHCN do Thủ tướng Chính phủ giao như: Chương trình phát triển Vật lý đến năm 2025, Chương trình Toán học, Chương trình phát triển nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực Hoá học, Khoa học sự sống, Khoa học trái đất và Khoa học biển giai đoạn 2017-2025, Chương trình Chuyển đổi số và Chương trình Công nghệ 4.0. Ngoài ra, hai Trung tâm Vật lý Quốc tế và Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo toán học quốc tế dưới sự bảo trợ của UNESCO đã phát huy được những thế mạnh về nghiên cứu cơ bản của Viện trong lĩnh vực Toán học, Vật lý.

GS.VS. Châu Văn Minh trình bày báo cáo tổng kết công tác năm 2022 và triển khai kế hoạch năm 2023 của Viện Hàn lâm

Trong hoạt động điều tra cơ bản, Viện Hàn lâm tiếp tục triển khai các hoạt động điều tra cơ bản, đánh giá nguồn tài nguyên thiên nhiên của đất nước, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng cơ chế phù hợp để triển khai các nhiệm vụ trong Chương trình trọng điểm điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển và hải đảo đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 28/QĐ-TTg.

Công tác nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ tiếp tục được Viện Hàn lâm chú trọng đẩy mạnh. Năm 2022, Viện Hàn lâm đã được cấp 54 Bằng độc quyền phát minh sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích. Viện Hàn lâm đã được lựa chọn làm đầu mối tại Việt Nam cho Chương trình Global LiF 2023 của Viện Hàn lâm kỹ nghệ Hoàng gia Anh về đào tạo thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học. Bên cạnh đó, năm 2022 Viện Hàn lâm đã triển khai 57 nhiệm vụ hợp tác với các Bộ, ngành và địa phương. Các kết quả nghiên cứu đều có tính ứng dụng và được chuyển giao cho địa phương, cơ sở sản xuất, thu hút được sự đầu tư kinh phí đáng kể. Ngoài ra, các đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm đã thực hiện 1683 hợp đồng Khoa học và Công nghệ trong năm 2022.

Về công tác hợp tác quốc tế, năm 2022, Viện Hàn lâm đã tăng cường trao đổi và làm việc với các đoàn khoa học quốc tế; triển khai các hoạt động đàm phán, ký kết hợp tác với các đối tác quốc tế, thực hiện các dự án, nhiệm vụ hợp tác quốc tế; chủ động phối hợp với các bộ, ngành trong hoạt động đối ngoại; tích cực trao đổi, đàm phán với các cơ quan liên quan trong và ngoài nước xúc tiến thực hiện các nhiệm vụ Chính phủ giao. Tổ chức 02 Đoàn làm việc tại Nga và Lào để thảo luận và ký kết hợp tác với các đối tác tại hai nước, ký mới 09 văn kiện hợp tác với các đối tác truyền thống. Các đơn vị trực thuộc thực hiện 60 đoàn đi công tác nước ngoài để trao đổi khoa học, tham dự hội nghị, hội thảo…, và tổ chức 19 hội thảo, lớp học quốc tế cấp đơn vị bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến; ký kết 22 văn bản thỏa thuận cấp đơn vị về hợp tác nghiên cứu khoa học và đào tạo.

Năm 2022, 12/12 tạp chí khoa học chuyên ngành trực thuộc Viện Hàn lâm đều được xuất bản 100% bằng tiếng Anh theo đúng lộ trình đề ra. Tạp chí Khoa học và Công nghệ cũng sẽ chính thức được vào danh mục tạp chí khoa học của Scopus vào cuối tháng 12 năm nay, nâng tổng số 6/12 tạp chí thuộc danh mục uy tín trên thế giới. Nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và Công nghệ cũng đã vinh dự nhận được 02 Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V.

Hệ thống Công nghệ thông tin phục vụ các hoạt động của Viện Hàn lâm đã phát huy hiệu quả. Viện Hàn lâm đã nâng cấp các hệ thống lưu trữ đám mây phục vụ công tác lưu trữ và chia sẻ dữ liệu số. Các đơn vị có trụ sở tại 18 Hoàng Quốc Việt được kết nối vào mạng Vast Campus, được truy cập vào mạng Internet tốc độ cao, ổn định giúp các nhà khoa học có thể nhanh chóng tiếp cận, tra cứu các thông tin khoa học hữu ích trên Internet.

Trong công tác đào tạo đại học, sau đại học: Học viện Khoa học và Công nghệ, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội và Viện Toán học đã tổ chức nhiều đợt tuyển sinh nghiên cứu sinh và học viên cao học trong năm 2022. Các cơ sở đào tạo của Viện cũng luôn đổi mới chương trình và hình thức đào tạo, giảng dạy và đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế nhằm mở rộng đối tác liên kết đào tạo cũng như thu hút các học viên trong nước và quốc tế sang trao đổi, thực tập tại Viện Hàn lâm.

Trong 2 năm thực hiện Chương trình thu hút các nhà khoa học trẻ, có trình độ tốt về công tác tại Viện Hàn lâm, Viện đã lựa chọn và thu hút được 22 Tiến sĩ trẻ, có trình độ tốt về công tác tại các đơn vị trực thuộc. Ngoài ra, Viện Hàn lâm tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình hỗ trợ cán bộ trẻ nhằm đào tạo và phát triển nguồn cán bộ trẻ và cán bộ có trình độ cao tại Viện. Trong năm 2022, Viện đã hỗ trợ 81 cán bộ trẻ gồm 42 tiến sĩ, 31 thạc sĩ, 8 kỹ sư và cử nhân.

Các hoạt động khoa học công nghệ khác trong năm 2022 cũng đạt kết quả tốt như vận hành hoạt động ổn định và hiệu quả hệ thống VNREDSat-1 trên quỹ đạo, cung cấp ảnh viễn thám góp phần tích cực vào các hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ vũ trụ, phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng; hoạt động của mạng lưới trạm quan sát động đất phục vụ báo tin động đất và cảnh báo sóng thần năm 2022 đã ghi nhận được 261 trận động đất có độ lớn dao động trong khoảng từ 2.5 đến 4.7 độ theo thang Mô men trên lãnh thổ và lãnh hải Việt Nam; tích cực triển khai các hoạt động của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam; Trung tâm Giám định ADN tiếp tục tham gia thực hiện tốt Đề án 515 quy tập và định danh hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, Trung tâm đã đưa vào giám định 1882 mẫu hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin tại 7 nghĩa trang liệt sỹ trên cả nước trong năm 2022.

Các hoạt động thường xuyên khác của Viện Hàn lâm về công tác Tổ chức – Cán bộ, Văn phòng, Hợp tác quốc tế, Kế hoạch – Tài chính, Thanh kiểm tra đã đi vào nề nếp đạt kết quả tốt, cùng với sự hoạt động tích cực của Hội Cựu chiến binh, Công đoàn và Đoàn thanh niên đóng góp vào các thành tích chung của Viện Hàn lâm.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt chúc mừng những kết quả Viện Hàn lâm đã đạt được trong năm 2022 cũng như giai đoạn 2020-2022. Mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, song Viện Hàn lâm vẫn đạt được nhiều thành tích quan trọng trong hoạt động khoa học công nghệ. Nhiều nhiệm vụ nghiên cứu khoa học được triển khai thành công, trải rộng trong các lĩnh vực khoa học từ chuyên ngành sâu đến đa ngành, từ khoa học cơ bản đến phát triển công nghệ và ứng dụng; các kết quả nghiên cứu phát triển có chất lượng cao, được ứng dụng rộng rãi vào thực tiễn.

Với vai trò và vị thế là một trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu của đất nước, Bộ Khoa học và Công nghệ mong muốn Viện Hàn lâm cùng phối hợp, triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm về: nghiên cứu, đề xuất cơ chế chính sách; triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia; phát triển khoa học cơ bản; phát triển tổ chức khoa học và công nghệ; ứng dụng và phát triển công nghệ; tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học trong các cơ sở đào tạo, phát huy mô hình phối hợp Trường – Viện.

Với những kết quả đạt được trong năm 2022, nhiều tập thể và cá nhân của Viện Hàn lâm đã được Chính phủ trao tặng các giải thưởng vì đã có thành tích xuất sắc trong các hoạt động nghiên cứu khoa học và ứng dụng và triển khai công nghệ. Cụ thể như: Huân chương Lao động hạng Nhất cho 01 tập thể; Cờ thi đua của Chính phủ cho 01 tập thể; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 01 tập thể và Huân chương Lao động hạng Nhì cho 01 cá nhân; Huân chương Lao động hạng Ba cho 02 cá nhân. Viện Hàn lâm đã khen thưởng Bằng khen của Chủ tịch Viện cho 05 tập thể và 06 cá nhân và tặng Kỷ niệm chương cho 40 cá nhân.

Nhằm biểu dương các đơn vị, tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác năm 2022, Ban lãnh đạo Viện Hàn lâm đã trao danh hiệu Cờ Thi đua của Viện Hàn lâm đối với 08 đơn vị; Chiến sĩ thi đua Viện Hàn lâm đối với 06 cá nhân; Danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc đối với 27 đơn vị và 25 tập thể (phòng và tương đương); Bằng khen của Chủ tịch Viện đối với 07 đơn vị, 03 tập thể (phòng và tương đương) và 09 cá nhân; Khen thưởng thành tích xuất sắc đột xuất đối với 01 tập thể.